सिन्धुली, २३ पुस। नेपालको मध्यमाञ्चलको सिन्धुलीमा रहेको माओवादीको मुख्य शिविरमा आयोजित बिदाइ समारोहपछि नेपाली युवा युवतीको एउटा समूहले आज सैनिक जीवनलाई त्यागेर नागरिक जीवनतिर र्फकदैछन्।
बालबालिका वा तोकिएको मितिभन्दा पछि भर्ति भएका कारण माओवादी सेनामा योग्य नठहरिएकाहरूको यो पहिलो समूहलाई बिदाइ गरिदैँछ। नेपालका लागि संयुक्त राष्ट्रसंघीय आवासीय प्रतिनिधि तथा मानवीय सहयोग संयोजक रोबर्ट पाइपर भन्नुहुन्छ, आजको दिनलाई सन् २००६ देखि शिविरमा बसिरहेका हजारौँ नेपालीहरूका लागि नागरिक जीवनमा र्फकने पहिलो कदमका रूपमा लिन सकिन्छ। यो समारोह शान्ति प्रव्रिmयाको एउटा महत्वपूर्ण कोषेढुङ्गा हो र यसले विस्तृत शान्ति सम्झौतामा उल्लेखित अन्य कामहरूलाई पनि गति प्रदान गर्नेछ भन्नेमा हामी आशावादी छौं।
यी युवाहरू १८ वर्षउमेर नपुगेका ५०० जनासहित ४,००८ जना मध्येका हुन जसलाई आगामी ४० दिन भित्र बिदाइ गरिदैँछ। यो पुनर्स्थापना प्रव्रिmया अर्न्तर्गत युवाहरूले संयुक्त राष्ट्रसंघको सहयोगमा नेपाल सरकारद्वारा प्रदान गरिने विभिन्न अवसरहरू प्राप्त गर्नेछन् जसमा नयाँ सिप सक्ने, विद्यालय फर्केर पढ्ने वा व्यापार व्यवसाय गर्नेजस्ता अवसरहरू छन्।
देशभरि रहेका ७ वटै शिविरमा सन् २०१० को फेब्रुवरी महिनाको मध्यसम्ममा सम्पन्न गर्ने भनी तय गरिएको यो बिदाइ प्रव्रिmया सन् २००९ को डिसेम्वर महिनामा नेपाल सरकार, एनेकपा -माओवादी) र संयुक्त राष्ट्रसंघबीच हस्ताक्षर भएको कार्ययोजनाको एउटा पाटो हो।
एनेकपा-माओवादीले यो योजनाको पूर्ण पालना गरेको प्रमाणित भएमा उक्त पक्षलाई राष्ट्रसंघीय महासचिवको बालबालिका र सशस्त्र द्वन्द्वसम्बन्धी वाषिर्क प्रतिवेदनमा उल्लेखित बालबालिकाको भर्ति र प्रयोग गर्ने पक्षहरूको सूचीबाट हटाउनेसम्बन्धमा विचार गर्न सकिन्छ।
शिविरमा आयोजित बिहिबारको समारोह अगाडि नै यी युवाहरू संयुक्त राष्ट्रसंघका विभिन्न निकायद्वारा सञ्चालित बिदाइका विभिन्न प्रव्रिmयामा सहभागी भइसकेका छन्। उनीहरूलाई उपलब्ध पुनर्स्थापनाका विकल्पहरूको बारेमा जानकारी दिनुका साथै गैरसैनिक लत्ताकपडा र परिचयपत्र दिइएको थियो। आगामी केही महिनामा उनीहरूले गैरसैनिक जीवनमा कसरी सामञ्जस्य गरिरहेका छन् भनेर अनुगमन गर्नका लागि संयुक्त राष्ट्रसंघको टोलीले बिदाइ भएकाहरूलाई सर्म्पर्क गर्नेछ।
योग्य नठहरिएका मध्ये ३,००० जना सन् २००६ मे २५ अर्थात् युद्धविरामका बेलामा नाबालिग नै थिए। आजका मिति सम्ममा १२ जना जति १६ वर्षउमेर नपुगेका बालबालिका छन् भने करिब ५०० जना जति १८ वर्षउमेर नपुगेका व्यक्तिहरू छन्। र ती मध्ये करिब एकतिहाइ जति महिला छन्।
ँयी युवाहरूको बिदाइले नयाँ वर्षो उपलक्ष्यमा एउटा साङ्केतिक सन्देश प्रवाह गरेको छ,’ युनिसेफका नेपाल प्रतिनिधि जिलियन मेलसोप भन्नुहुन्छ, ँयसले यी युवाहरूलाई आप\mनो जीवन जीउने अवसर मात्र प्रदान गरेको छैन त्यसका साथमा नयाँ दशकको प्रारम्भमा नयाँ सुरुवातको सङ्केत दिएको छ जसबाट नेपाल अरुै बढि स्थायित्वपूर्ण र शान्त भविष्यतर्फअघि बढ्न सक्नेछ।’
बालबालिका वा तोकिएको मितिभन्दा पछि भर्ति भएका कारण माओवादी सेनामा योग्य नठहरिएकाहरूको यो पहिलो समूहलाई बिदाइ गरिदैँछ। नेपालका लागि संयुक्त राष्ट्रसंघीय आवासीय प्रतिनिधि तथा मानवीय सहयोग संयोजक रोबर्ट पाइपर भन्नुहुन्छ, आजको दिनलाई सन् २००६ देखि शिविरमा बसिरहेका हजारौँ नेपालीहरूका लागि नागरिक जीवनमा र्फकने पहिलो कदमका रूपमा लिन सकिन्छ। यो समारोह शान्ति प्रव्रिmयाको एउटा महत्वपूर्ण कोषेढुङ्गा हो र यसले विस्तृत शान्ति सम्झौतामा उल्लेखित अन्य कामहरूलाई पनि गति प्रदान गर्नेछ भन्नेमा हामी आशावादी छौं।
यी युवाहरू १८ वर्षउमेर नपुगेका ५०० जनासहित ४,००८ जना मध्येका हुन जसलाई आगामी ४० दिन भित्र बिदाइ गरिदैँछ। यो पुनर्स्थापना प्रव्रिmया अर्न्तर्गत युवाहरूले संयुक्त राष्ट्रसंघको सहयोगमा नेपाल सरकारद्वारा प्रदान गरिने विभिन्न अवसरहरू प्राप्त गर्नेछन् जसमा नयाँ सिप सक्ने, विद्यालय फर्केर पढ्ने वा व्यापार व्यवसाय गर्नेजस्ता अवसरहरू छन्।
देशभरि रहेका ७ वटै शिविरमा सन् २०१० को फेब्रुवरी महिनाको मध्यसम्ममा सम्पन्न गर्ने भनी तय गरिएको यो बिदाइ प्रव्रिmया सन् २००९ को डिसेम्वर महिनामा नेपाल सरकार, एनेकपा -माओवादी) र संयुक्त राष्ट्रसंघबीच हस्ताक्षर भएको कार्ययोजनाको एउटा पाटो हो।
एनेकपा-माओवादीले यो योजनाको पूर्ण पालना गरेको प्रमाणित भएमा उक्त पक्षलाई राष्ट्रसंघीय महासचिवको बालबालिका र सशस्त्र द्वन्द्वसम्बन्धी वाषिर्क प्रतिवेदनमा उल्लेखित बालबालिकाको भर्ति र प्रयोग गर्ने पक्षहरूको सूचीबाट हटाउनेसम्बन्धमा विचार गर्न सकिन्छ।
शिविरमा आयोजित बिहिबारको समारोह अगाडि नै यी युवाहरू संयुक्त राष्ट्रसंघका विभिन्न निकायद्वारा सञ्चालित बिदाइका विभिन्न प्रव्रिmयामा सहभागी भइसकेका छन्। उनीहरूलाई उपलब्ध पुनर्स्थापनाका विकल्पहरूको बारेमा जानकारी दिनुका साथै गैरसैनिक लत्ताकपडा र परिचयपत्र दिइएको थियो। आगामी केही महिनामा उनीहरूले गैरसैनिक जीवनमा कसरी सामञ्जस्य गरिरहेका छन् भनेर अनुगमन गर्नका लागि संयुक्त राष्ट्रसंघको टोलीले बिदाइ भएकाहरूलाई सर्म्पर्क गर्नेछ।
योग्य नठहरिएका मध्ये ३,००० जना सन् २००६ मे २५ अर्थात् युद्धविरामका बेलामा नाबालिग नै थिए। आजका मिति सम्ममा १२ जना जति १६ वर्षउमेर नपुगेका बालबालिका छन् भने करिब ५०० जना जति १८ वर्षउमेर नपुगेका व्यक्तिहरू छन्। र ती मध्ये करिब एकतिहाइ जति महिला छन्।
ँयी युवाहरूको बिदाइले नयाँ वर्षो उपलक्ष्यमा एउटा साङ्केतिक सन्देश प्रवाह गरेको छ,’ युनिसेफका नेपाल प्रतिनिधि जिलियन मेलसोप भन्नुहुन्छ, ँयसले यी युवाहरूलाई आप\mनो जीवन जीउने अवसर मात्र प्रदान गरेको छैन त्यसका साथमा नयाँ दशकको प्रारम्भमा नयाँ सुरुवातको सङ्केत दिएको छ जसबाट नेपाल अरुै बढि स्थायित्वपूर्ण र शान्त भविष्यतर्फअघि बढ्न सक्नेछ।’
Comments
Post a Comment